Napatunayan ng Korte Suprema na guilty si Muntinlupa Regional Trial Court Judge Romeo Buenaventura ng simple misconduct and neglect of duty sa paghawak ng high-profile drug case laban kay dating Senador Leila de Lima.
Sa isang resolusyon na inilabas noong Nobyembre 13, 2024, ipinataw ng Unang Dibisyon ng Korte Suprema ang multa na P36,000 kay Buenaventura—P18,000 para sa simple misconduct, na isang paglabag sa Bagong Kodigo ng Etika ng Hudikatura, at isa pang P18,000 para sa simple neglect of duty kaugnay ng pagtupad o hindi pagtupad sa mga opisyal na gawain.
Ang kaso ay nagsimula mula sa isang reklamo administratibo na isinampa ng mga abogadong sina Teddy Esteban Rigoroso at Rolly Francis Peoro, mga abogado ni De Lima, na nagsasabing nilabag ni Buenaventura ang mga etika ng hudikatura at nagdulot ng hindi makatarungang pagkaantala sa pagresolba sa mosyon ng kanilang kliyente na magpiyansa sa Criminal Case No. 17-167, kung saan siya ay inakusahan ng ilegal na kalakalan ng droga.
Ang mosyon ni De Lima para sa piyansa sa kasong iyon ay isinampa noong Disyembre 14, 2020, at umabot ng tatlong taon bago ito maresolba, noong Hunyo 7, 2023, sa ilalim ng pamamahala ni Buenaventura.
Inakusahan ng mga piskal ng estado si De Lima na nakipagsabwatan kay Franklin Bucayu; kasamahan ni Bucayu na si Wilfredo Elli; ang yumaong bilanggo ng New Bilibid Prison (NBP) na si Jaybee Sebastian; informant ng pulis na si Jose Adrian Dera; at mga dating katulong ni De Lima na sina Ronnie Dayan at Joenel Sanchez sa kalakalan ng droga sa pambansang piitan para sa pondo ng kanyang kampanya sa senatorial noong 2016.
Ang Criminal Case No. 17-167 ay isa sa tatlong kaso ng droga laban kay De Lima na sa kalaunan ay ibinasura ng iba’t ibang hukuman ng Muntinlupa noong 2021, 2023, at 2024.
Sinabi nina Rigoroso at Peoro sa kanilang reklamo laban kay Buenaventura na dapat ay agad siyang mag-recuse dahil sa conflict of interest, dahil ang kanyang kapatid na si abogado Emmanuel Buenaventura ay may “direktang at mahalagang papel sa paghahanda ng ebidensya” na nagbigay-daan sa pag-usig kay De Lima.
Si Emmanuel Buenaventura ay nagsilbing legal na tagapayo sa yumaong Kinatawan na si Reynaldo Umali, ang dating chairman ng komite ng House of Representatives sa hustisya, na nanguna sa imbestigasyon noong 2016 hinggil sa paglaganap ng kalakalan ng droga sa loob ng NBP.
Ang mga testimonya ng mga resource persons sa mga pagdinig, kabilang ang mga bilanggo ng NBP, ang naging batayan para sa tatlong orihinal na kaso ng sabwatan upang magsagawa ng kalakalan ng droga na isinampa laban kay De Lima at sa kanyang mga co-accused.
Sa mga hiwalay na mosyon para sa inhibition, sinabi nina Dayan, Sanchez, at Bucayu na inamin ni Emmanuel sa isang panayam noong Nobyembre 25, 2016, na tinulungan niya si Dayan sa paggawa ng kanyang affidavit habang si Dayan ay nakakulong sa interview room ng House of Representatives.
